Trong môi trường logistics và sản xuất hiện đại, an toàn khi vận hành xe nâng không chỉ bảo vệ người lao động, mà còn giúp doanh nghiệp giảm thiểu rủi ro thiệt hại hàng hóa, tránh tổn thất tài sản và gián đoạn sản xuất. Với kinh nghiệm nhiều năm trong ngành xe nâng tự động và giải pháp intralogistics, tôi xin chia sẻ những nguyên tắc cốt lõi khi sử dụng xe nâng – bao gồm cả xe nâng truyền thống và xe nâng tự động.
1. Kiểm tra xe nâng trước và sau ca làm việc
Nội dung bài viết
Việc kiểm tra xe nâng định kỳ là yếu tố bắt buộc, giúp phát hiện sớm rủi ro và tránh sự cố bất ngờ:
Ngoại quan & nhiên liệu: Đảm bảo thân xe không hư hỏng, mức dầu bôi trơn, nhiên liệu và nước làm mát đạt tiêu chuẩn.
Hệ thống vận hành: Kiểm tra khả năng khởi động, vận hành, phanh.
Đèn & tín hiệu: Đảm bảo còi, đèn, tín hiệu cảnh báo hoạt động tốt.
Giám sát khi vận hành: Luôn theo dõi áp suất, nhiệt độ trên đồng hồ hiển thị.
Rò rỉ: Nếu phát hiện rò rỉ dầu hoặc chất lỏng, cần thay thế gioăng, phớt ngay.
Đây là bước quan trọng để giảm thiểu tối đa sự cố trong ca làm việc, đặc biệt với xe nâng điện tự động AGV vốn vận hành liên tục 24/7.
2. Nguyên tắc an toàn khi khởi động
Quan sát & cảnh báo: Luôn quan sát xung quanh, bấm còi báo hiệu trước khi khởi động.
Kiểm tra phanh /thắng: Chỉ được di chuyển khi hệ thống phanh/ thắng đạt mức an toàn.
Hàng hóa ổn định: Đảm bảo hàng hóa được đặt cân bằng, không nghiêng lệch.
Khởi động từ tốn: Tuyệt đối tránh tăng tốc đột ngột gây mất kiểm soát.
3. Quy tắc khi di chuyển xe nâng
Chiều cao an toàn: Khi di chuyển, giữ càng nâng ở độ cao 300–400 mm so với mặt đất, khung nâng hơi ngả về sau để ổn định.
Tránh cản trở tầm nhìn: Không di chuyển khi hàng che khuất tầm mắt.
Quy tắc giao thông nội bộ: Tuân thủ tốc độ ≤ 5 km/h trong kho xưởng, giữ khoảng cách an toàn.
Không được xoay ngang hoặc quay đầu trên dốc.
Không chở người trên càng nâng.
Xử lý tình huống an toàn: Khi gặp chướng ngại, giảm tốc và phát tín hiệu trước khi đánh lái.
Với xe nâng hàng tự động, các cảm biến và hệ thống AI sẽ hỗ trợ phanh khẩn cấp và điều chỉnh tốc độ, nhưng người quản lý vẫn cần đặt ra giới hạn tốc độ an toàn trong kho.
4. Nguyên tắc xếp dỡ & nâng hạ hàng hóa
Cân bằng tải trọng: Điều chỉnh khoảng cách càng phù hợp, không để hàng lệch một bên.
Cắm càng chuẩn xác: Luôn đưa càng vào sâu dưới pallet, hạn chế nguy cơ gãy vỡ.
Nâng hạ an toàn: Khi rút hàng, mast ngả nhẹ về sau để chống trượt; khi đặt hàng, nghiêng nhẹ về trước để rút càng dễ dàng.
Tránh va đập: Không được lao nhanh để “húc” pallet, cũng không dùng càng để kéo lê hàng hóa.
Tuyệt đối không quá tải: Xe nâng tự động và xe nâng điện đều có giới hạn tải trọng, cần tuân thủ để tránh hỏng hóc.
5. Khi rời khỏi xe nâng
Hạ càng xuống đất: Không để hàng treo lơ lửng khi rời xe.
Kéo phanh tay / chế độ đỗ.
Tắt máy & ngắt nguồn điện: Với xe nâng điện tự động, cần đảm bảo ngắt nguồn và sạc pin đúng quy trình.
Rút chìa khóa và quản lý tập trung để tránh sử dụng trái phép.
Các Nguyên Tắc An Toàn Vận Hành Xe Nâng
6. “8 Điều Tuyệt Đối Không Được” Khi Vận Hành Xe Nâng
- Không dùng một càng để nâng hàng.
- Không di chuyển khi càng nâng đang ở vị trí quá cao.
- Không dùng càng để húc, lật hoặc kéo pallet.
- Không vận chuyển hóa chất nguy hiểm trực tiếp bằng càng.
- Không dùng quán tính để lấy hàng.
- Không dùng phanh gấp để “thả trôi” hàng hóa.
- Không cho người đứng trên pallet/càng nâng.
- Không lái xe nâng ngang qua dốc.
Kết luận – An toàn là nền tảng của hiệu quả
Dù là xe nâng truyền thống hay xe nâng tự động AGV, xe nâng điện tự động, việc tuân thủ nguyên tắc vận hành an toàn là yếu tố sống còn để đảm bảo:
Bảo vệ con người – giảm tối đa tai nạn lao động.
Bảo vệ hàng hóa – hạn chế hư hỏng, giảm chi phí.
Bảo vệ đầu tư – kéo dài tuổi thọ thiết bị, tối ưu hiệu suất khai thác.
Doanh nghiệp chỉ có thể tối đa hóa lợi ích từ tự động hóa logistics khi song song với triển khai công nghệ là văn hóa an toàn được tuân thủ nghiêm ngặt.
